Verander het voedselsysteem. Begin bij jezelf!

Paardenbloemen tussen de straatstenen!

De meest algemeen voorkomende en bekende plant in Nederland is eigenlijk wel de paardenbloem. De weiden en bermen kunnen in het voorjaar geel kleuren door de bloeiende paardenbloemen. Toch zijn het heel bijzondere planten. Er is niet één soort paardenbloem in Nederland, maar het gaat om ongeveer 1000 verschillende soorten in 10 secties. Van algemeen voorkomend, zoals de Weidepaardenbloem T. officinale (Heukels: Flora van Nederland, 2020) tot de uiterst zeldzame Zwarte Waterpaardenbloem, de T. anglicum (Veldgids
Paardenbloemen 2025).

Paardenbloemen kunnen zichzelf ook klonen via de zaden. Dit heet in deplantkunde apomixie en dat komt weinig voor.

Ook in de kruidengeneeskunde (paardenbloem tinctuur) en in de keuken kent de paardenbloem veel toepassingen. In Europa onder andere als gebleekte bladgroente zoals witlof en in Algerije als Ybba, een nagerecht van bloem, honing, olijfolie, rozenblaadjes en paardenbloembladeren.

In de voormalige Sovjet-Unie is veel onderzoek gedaan naar de productie van rubber uit de Kok-Sagis paardenbloem, de T. kok-saghyz. Met als resultaat, dat gedurende de tweede wereldoorlog in sommige jaren, tot 30 % van de rubberproductie in de Sovjet-Unie, afkomstig was van de paardenbloem.

Bloeiende paardenbloemplanten komen veelvuldig voor op altaarstukken van vroege Nederlandse en Vlaamse meesters zoals bijvoorbeeld op het midden- paneel van het Moreeltriptiek in Brugge uit 1484 van Hans Memling.

Voor de paardenbloem zijn veel volksnamen bekend. Op Walcheren noemt men paardenbloemen beddenpister, in Zuid-Holland, zoggendistel en in Friesland hijngsteblom.

Paardenbloemen hebben een eigen website, www.taraxacumnederland.nl en de laatste zondag van april is de Dag van de Paardenbloem.

Ben Bouwman